Wat is een recessie eigenlijk?

Wat is een recessie eigenlijk?

Tal van economen voorspellen een recessie. De theorie van een conjunctuur golf noemt het eerste deel van de daling van een golf recessie. De golf oscilleert daarbij rond de trend in het niveau van economische activiteiten. In de tegenwoordige praktijk van de politiek en de media wordt een empirische indicator van twee kwartalen van negatieve groei gebruikt. Dat is vreemd. Als de Chinese groei daalt van 14% naar 10% naar 6%, dan is er geen recessie? Het lijkt erop alsof 0% groei de trend is, maar daar is geen reden voor. Uit oogpunt van werkgelegenheid is het beter om naar een positieve groei te streven. Ook de enorme taak die we hebben om onze landbouw te verduurzamen, de waterstand goed te regelen, en onze defensie flink te verbeteren, roept om positieve groei. Ook uit overwegingen van natuuronderhoud zullen we forse investeringen moeten doen.

We leven in een periode van onzekerheid. Dat impliceert dat conjunctuurpolitiek niet goed mogelijk is. Daarvoor ontbreekt het ons aan betrouwbare getallen. Het beste beleid is dat alle personen en organisaties, en vooral de banken, flinke reserves opbouwen. Alleen de overheid heeft de taak om zoveel te lenen, dat alle particuliere besparingen een rendabele besteding krijgen. Voor zover zich schokken voordoen,  kan iedereen zijn eigen reserves aanspreken. De overheid moet, in permanent overleg met maatschappelijk relevante groepen, ervoor zorgen dat macro-economische prijzen, zoals de loonvoet, de interestvoet en het goederenprijsniveau stabiel zijn. Met name de loonvoet moet niet teveel stijgen, omdat er veel geld nodig is voor collectieve voorzieningen. Tijdelijke problemen als duur voedsel en een hoge energierekening moeten door tijdelijke maatregelen worden aangepakt. Indien de verhouding tussen lonen en kapitaalopbrengsten sterk daalt, is het idee van Den Uyl uit 1977 relevant: Vermogens Aanwas Deling (VAD). 

Piet Keizer, emeritus associate professor of Economic Methodology, Utrecht University School of Economics

Gieten, 25-08-2022.